Khi chia sẻ tình huống sai lầm khi chọn môn IB lĩnh vực kinh tế tài chính, nhiều phụ huynh hỏi các ngành nghề khác thì sao? Gần 20 năm kinh nghiệm, có học sinh IB trên cả nước và hơn 20 quốc gia nên chúng tôi có trải nghiệm thực tế tư vấn chọn môn học cho học sinh khá phong phú. Bài viết này chia sẻ cho quý phụ huynh chiến lược chọn môn IB tối ưu theo từng ngành nghề phổ biến.
Lời khuyên chung 1. Điểm tổng thểCực kỳ quan trọng. Các trường đại học có thứ hạng
(ranking) cao luôn yêu cầu điểm tổng thể cao, ví dụ 40/45. Vì vậy, phải tránh việc chọn môn sai lầm dẫn tới giảm điểm tổng thể.
2. Tích lũy tín chỉChương trình IB được tích lũy tín chỉ (miễn, giảm môn học tương đương) khi lên đại học nhiều nhất (21.2 tín chỉ) so với tất cả các chương trình giáo dục nổi tiếng khác như Cambridge (15.7 tín chỉ), AP (11.2 tín chỉ).
(Nguồn: Cambridge International)Tuy nhiên, không phải môn học IB nào cũng được tích lũy tín chỉ
(credits). Vì vậy phải tìm hiểu kỹ để tiết kiểm thời gian, chi phí học đại học.
3. EnglishHọc sinh Việt Nam
không nên chọn môn English A HL
(Lang Lit) nếu không thực sự giỏi tiếng Anh và yêu thích văn học. Vì English A HL là một môn rất nặng và có thể làm giảm điểm số tổng thể. Ngoài ra, môn này hầu như cũng không được tích lũy tín chỉ vào đại học.
Thay vào đó, học sinh
nên chọn môn English B HL vì khối lượng công việc ít hơn và dễ đạt điểm cao hơn.
4. Toán IBĐối với môn Toán IB
(IB Math), có hai lựa chọn:
Mathematics - Analysis and Approaches (Math AA) và
Mathematics - Applications and Interpretation (Math AI).
- Toán AA (Math AA) tập trung vào các khía cạnh lý thuyết và phân tích của toán học, phù hợp với những học sinh có ý định theo học các ngành toán học, kỹ thuật, khoa học...
- Toán AI (Math AI) nhấn mạnh vào các ứng dụng thực tế và kỹ năng giải quyết vấn đề, phù hợp với những học sinh dự định theo đuổi các ngành kỹ thuật, kinh tế, kinh doanh...
Mỗi môn toán có thể được chọn ở cấp độ Standard Level (SL) hoặc Higher Level (HL). Toán HL yêu cầu nhiều giờ học hơn và đi sâu vào các khái niệm phức tạp hơn, dành cho những ngành nghề cần nhiều tới nền tảng toán học. Trong khi toán SL có nội dung ít hơn và phù hợp cho những học sinh muốn cân bằng giữa các môn học khác nhau, hoặc dành cho những lĩnh vực ít yêu cầu về toán như xã hội, nghệ thuật...
Tuy có sự phân hóa rõ rệt như vậy, nhưng việc lựa chọn AA hay AI, cũng như SL hay HL nên dựa trên
sở thích cá nhân, khả năng học tập, và
định hướng nghề nghiệp của học sinh.
Lựa chọn môn học theo ngành nghề 1. Ngành kinh tếNên chọn các môn
Economics HL, Business HL và English B HL. Điều này giúp học sinh có 3 môn HL cần thiết và các môn còn lại có thể chọn ở mức SL theo sở thích. Việc chọn Economics HL và Business HL sẽ chuẩn bị tốt kiến thức khi lên đại học và có thể giúp tích lũy tín chỉ.
2. Ngành kỹ thuậtNên chọn các môn
Mathematics HL (AA hay AI đều được),
Physics HL và
Chemistry HL hoặc
Computer Science HL. Các môn này cung cấp nền tảng vững chắc về khoa học và toán học, giúp học sinh sẵn sàng đối mặt với các thách thức học thuật trong ngành kỹ thuật.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn Humanities, ngôn ngữ, kinh tế... để cân bằng chương trình học.
3. Ngành y khoa Nên chọn các môn
Biology HL,
Chemistry HL, và
Mathematics HL hoặc
Psychology HL. Việc học các môn này ở mức HL sẽ cung cấp kiến thức chuyên sâu cần thiết cho việc học y khoa tại đại học.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân như nghệ thuật thậm chí là computer science.
4. Ngành khoa học máy tínhNên chọn các môn
Computer Science HL,
Mathematics HL, và
Physics HL. Điều này giúp học sinh có nền tảng mạnh mẽ về toán học và khoa học, cần thiết cho việc học tập và nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, ưu tiên các môn có thể ứng dụng máy tính để giải quyết các vấn đề thực tiễn cuộc sống như kinh tế, xã hội...
5. Ngành luậtNên chọn các môn
History HL, English B HL, và
Economics HL hoặc
Global Politics HL. Các môn này giúp phát triển kỹ năng phân tích, lý luận và viết lách cần thiết cho việc học luật tại đại học.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn triết học hoặc ngôn ngữ khác để tăng cường khả năng tư duy phê phán và giao tiếp.
6. Ngành tâm lý họcNên chọn các môn
Psychology HL, Biology HL và
English B HL. Việc học các môn này ở mức HL sẽ cung cấp kiến thức sâu rộng về tâm lý học và sinh học, hỗ trợ việc nghiên cứu và thực hành trong lĩnh vực tâm lý.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn xã hội học hoặc toán học để tăng cường kiến thức liên ngành.
7. Ngành kiến trúcNên chọn các môn
Visual Arts HL, Mathematics HL, và
Physics HL hoặc
Design Technology HL. Những môn này cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết để thiết kế và xây dựng các công trình kiến trúc.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn lịch sử nghệ thuật hoặc địa lý để phát triển sự hiểu biết toàn diện về môi trường và văn hóa.
8. Ngành truyền thôngNên chọn các môn
Film HL, English B HL, và
Economics HL hoặc
Psychology HL. Các môn này giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp, phân tích và sáng tạo, cần thiết cho ngành truyền thông.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn xã hội học hoặc ngôn ngữ khác để mở rộng phạm vi hiểu biết và kỹ năng.
9. Ngành môi trườngNên chọn các môn
Environmental Systems and
Societies HL (ESS), Biology HL, và
Chemistry HL hoặc
Geography HL. Các môn này cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc về các vấn đề môi trường và khoa học.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn kinh tế hoặc chính trị để hiểu rõ hơn về các khía cạnh kinh tế và xã hội của các vấn đề môi trường.
10. Ngành nghệ thuậtNên chọn các môn
Visual Arts HL, Theatre HL hoặc
Music HL, và
English B HL. Việc học các môn này ở mức HL sẽ phát triển kỹ năng sáng tạo và nghệ thuật, chuẩn bị cho học sinh vào các chương trình nghệ thuật tại đại học.
Các môn SL còn lại có thể được chọn theo sở thích cá nhân, như các môn lịch sử nghệ thuật hoặc triết học để mở rộng kiến thức và tầm nhìn nghệ thuật.
Lời kếtIB là chương trình giáo dục mang tính định hướng nghề nghiệp cực cao, giúp học sinh phát huy tốt đa thế mạnh của bản thân thông qua vô số môn học phù hợp.
Tuy nhiên, thực tế các trường IB tại Việt Nam tổ chức rất ít môn học. Có những môn mà hầu như không trường nào dạy như Global Politics... đã làm giảm đi cái hay của IB, và làm giới hạn cơ hội lựa chọn của học sinh.
Vì vậy, quý phụ huynh khi chọn trường IB nào nên tìm hiểu xem trường đó
(1) Có được IBO công nhận IB DP hay không và (2) Có dạy các môn phù hợp với ngành nghề của con hay không. Hoặc, gọi cho GIA SƯ GIỎI để được tư vấn!
